Μαστός
Η πρόληψη για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού είναι καθήκον κάθε γυναικολόγου και για το λόγο αυτό έχει ενταχθεί στον ετήσιο προληπτικό έλεγχο που πραγματοποιεί κάθε γυναίκα όταν επισκέπτεται το γυναικολόγο της (λήψη παπ τεστ- γυναικολογική εξέταση- υπέρηχος έσω γεννητικών οργάνων- ψηλάφηση μαστού - μαστογραφία).
Επειδή ο καρκίνος του μαστού εξελίσσεται σταδιακά, είναι καλύτερα να τον εντοπίσουμε σε αρχική μορφή επιτυγχάνοντας την εγκαιρότερη αντιμετώπισή του. Μορφώματα μικρότερα του 1 εκ. έχουν μεγάλη πιθανότητα ίασης ενώ σε προχωρημένα στάδια, η ίαση είναι δύσκολη. Αυτός είναι ο λόγος που είναι αναγκαίος ο τακτικός έλεγχος του μαστού για να εντοπιστεί ο καρκίνος σε όσο το δυνατόν πρωιμότερο στάδιο. Αυτό γίνεται με τον συνδυασμό μερικών εξετάσεων όπως είναι η τριπλή εξέταση ρουτίνας: κλινική εξέταση, μαστογραφία, υπερηχογράφημα. Αφού ληφθεί ένα λεπτομερές ιστορικό και ψηλαφηθούν οι μαστοί ακολουθούν διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας (πχ μαστογραφία, υπέρηχος, κ.τ.λ.). Για να ολοκληρωθεί η διάγνωση στη συνέχεια και ανάλογα με τα ευρήματα των εξετάσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί και βιοψία.
Η πρώτη μαστογραφία συνιστάται να γίνεται σε ηλικία μεταξύ 35 και 37 χρονών και ονομάζεται μαστογραφία αναφοράς. Μετά τα 40 έτη η μαστογραφία επαναλαμβάνεται μια φορά το χρόνο επειδή μετά την ηλικία αυτή ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού αυξάνει σημαντικά. Η σημαντικότητα της μαστογραφίας αντικατοπτρίζεται από το γεγονός ότι σύμφωνα με στατιστικές έχει πετύχει τη μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του μαστού σε ποσοστό που κυμαίνεται από 30%-40% σε γυναίκες ηλικίας 40-70 ετών.
Σε νεαρότερες ηλικίες προβαίνουμε σε μαστογραφία όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις με κύρια την ύπαρξη ιστορικού καρκίνου μαστού σε κάποιο από τα μέλη της οικογένειας .
Η ψηφιακή μαστογραφία αποτελεί ένα ακόμα διαγνωστικό εργαλείο, μία εξέλιξη της απλής μαστογραφίας, το οποίο χρησιμοποιείται όταν υπάρχει διαγνωστική δυσχέρεια με τις συνήθεις διαγνωστικές μεθόδους. Το βασικό πλεονέκτημα της ψηφιακής μαστογραφίας είναι ότι έχει την ικανότητα να διακρίνει εξαιρετικά μικρού μεγέθους μαστογραφικά ευρήματα, όπως οι μικροαποτιτανώσεις και να προσφέρει μία καθαρότερη εικόνα και επομένως και πιο αξιόπιστη. Συνίσταται σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς ιδιοσυστασιακά ή λόγω ηλικίας καθώς και σε αυτές με προθέματα σιλικόνης. Η ψηφιακή μαστογραφία πλεονεκτεί σε σχέση με την απλή μαστογραφία σε:
√ Υψηλότερης ανάλυσης εικόνες που αυξάνουν τη διαγνωστική πληροφορία και συντελούν στην πρωιμότερη διάγνωση του καρκίνου του μαστού
√ Η εξέταση διαρκεί σχεδόν τον μισό χρόνο
√ Μικρότερη δόση ακτινοβολίας στην ασθενή
√ Λαμβάνονται εικόνες υψηλής ανάλυσης που αυξάνουν τη διαγνωστική πληροφορία και συντελούν στην πρώιμη διάγνωση καρκίνου του μαστού.
√ Ηλεκτρονική αποθήκευσή τους και διατήρηση της εικόνας για τη σύγκρισή τους με μεταγενέστερες μαστογραφίες.
Το υπερηχογράφημα μαστών πραγματοποιείται κάθε φορά που θέλουμε να διερευνήσουμε ένα εύρημα που προέκυψε από την κλινική εξέταση ή τη μαστογραφία ή ακόμη και ως μια τρίτη εξέταση. Συνηθέστερα χρησιμοποιείται σε συνδυασμό πάντα με την κλινική εξέταση σε γυναίκες μικρότερες των 35 ετών και σε περιπτώσεις που χρειάζεται να γίνει παρακέντηση κάποιας ακτινολογικής ανωμαλίας υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Σε καμία των περιπτώσεων δεν αντικαθιστά τη μαστογραφία.
Το υπερηχογράφημα πραγματοποιείται με τη χρήση ειδικού ηχοβολέα (κεφαλή υπερήχου) για μαστό σε προηγμένα μηχανήματα υπερήχων. Η συσκευή αναπαράγει την ανατομική δομή του μαστού και των μασχαλιαίων περιοχών. Είναι εξέταση ανώδυνη, ακίνδυνη, σύντομη και οικονομική. Ένα σύνηθες εύρημα το οποίο κινητοποιεί τις γυναίκες είναι η εμφάνιση εκκρίματος από τη θηλή. Πολλές φορές αποτελεί καλοήθη κατάσταση αλλά μερικές φορές αποτελεί προάγγελο κάποιας παθολογίας. Στις καλοήθεις καταστάσεις συνήθως εμφανίζεται και στις δύο θηλές έκκριμα μετά από πίεση και είναι ορώδες. Γαλακτώδες έκκριμα παρουσιάζεται στην εγκυμοσύνη, μετά από ανεπιτυχή διακοπή της γαλουχίας, σε αδένωμα υποφύσεως, στον υποθυροειδισμό, σε μερικές κατηγορίες φαρμάκων (π.χ. ψυχοτρόπα και ορμόνες), λόγω χρήσης ναρκωτικών ουσιών, και σπανιότατα από υπερβολική λήψη βοτάνων, όπως ο άνηθος και το μάραθο.
Το έκκριμα θηλής σπάνια μπορεί να υποκρύπτει ενδοπορικό καρκίνο του μαστού. Συνήθως συνυπάρχει ψηλαφητό μόρφωμα κάτω από την θηλή και το έκκριμα είναι αιματηρό. Μία σπάνια κακοήθης κατάσταση της θηλής, που συνήθως συνοδεύεται από καρκίνο του μαστού, είναι η νόσος Paget της θηλής.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις τη λύση θα δώσει η κυτταρολογική εξέταση του εκκρίματος η οποία και θα αποκλείσει τη παρουσία καρκινικών κυττάρων.
Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση, θεραπεία, περίθαλψη ή πρόληψη οποιασδήποτε νόσου χωρίς τη συμβουλή εξειδικευμένου ιατρού και δεν αντικαθιστούν την ιατρική εξέταση και την ιατρική συμβουλή. Ποτέ μη παραβλέψετε ή τροποποιήσετε ολικώς ή μερικώς ιατρική συμβουλή. Ο συντάκτης του άρθρου δε φέρει οιαδήποτε ευθύνη για οποιαδήποτε ενέργεια ή παράλειψη βασισμένη στις πληροφορίες και τα δεδομένα αυτού του δικτυακού τόπου.